Gút ( gout ) hay còn làm gọi là bệnh thống phong là 1 dạng viêm khớp biểu lộ qua những cơn đau , sưng khớp.
Đặc điểm của bệnh gout là đau nhức , sưng , đỏ , và nóng cũng như cứng ( khó cử động ) trong 1 hay nhiều khớp. Ví như không chữa trị , các cơn đau cứ tái đi tái lại và có khả năng gây ra thương tổn khớp , gân , và các mô khác. Bệnh gout thường gặp ở đàn ông ( trên 40 ).
Dấu hiệu dễ dàng cảm nhận bệnh gout:
Bệnh gout nếu không được chữa trị cơ bản thì các cơn đau sẽ tái diễn trở lại càng ngày càng nhiều và nặng hơn. Ở giai đoạn muộn hơn sẽ có các u cục Tophi xuất hiện ở khớp, tổ chức cạnh khớp, gân... gây biến dạng khớp và có khả năng dẫn đến tàn phế.
- Biểu hiện lâm sàng thường thấy là sưng tấy , nóng , đỏ , đau dữ dội tại một hay nhiều khớp.
- Ở giai đoạn muộn hơn , có xuất hiện những u , cục gọi là hạt tophi ( tiếng Anh là topus ) quanh khớp.
Những bài thuốc dieu tri gout:
Bài thuốc Y dĩ nhân thang:
Thành phần của bài thuốc Y dĩ nhân thang:
- Ý dĩ: Có hiệu quả trừ thấp.
- Ma hoàng: Có hiệu quả phát tán biểu tà.
- Quế chi: Có hiệu quả thông kinh hoạt lạc.
- Bạch thược: Có hiệu quả thư cân , dưỡng huyết.
Ngoài ra còn có Các vị thuốc như Đương quy , bạch truật , cam thảo…
Chỉ dẫn cách sắc bài thuốc Ý dĩ nhân thang:
- Mỗi liệu trình chữa trị thường kéo dài 2 tuần , mỗi ngày bệnh nhân sử dụng một thang thuốc.
- Cách sắc: Mỗi thang thuốc sắc 3 lần , mỗi lần dùng 3 bát nước sắc lấy một bát.
- Bệnh nhân uống 3 bát thuốc/ngày trước các bữa ăn.
Cách dieu tri gout thể cấp tính:
Chữa bệnh cần phải thanh nhiệt , thông lạc , khu phong ,trừ thấp. Cần dùng phương “Bạch hổ gia quế chi thang gia giảm”.
Bài thuốc:
Nguyên liệu:
Thạch cao 40 – 60 g ( sắc trước )
Tri mẫu 12 g
Quế chi 4 – 6 g
Bạch thược 12 g
Xích thược 12 g
Dây kim ngân 20 – 30 g
Phòng kỷ 10 g
Mộc thông 10 g
Gải đồng bì 10 g
thảo 5 – 10 g
Cách dùng:
Sắc uống ngày 1 thang , chia 2 lần , suốt trong thời kì sưng đỏ nóng sốt.
Bài thuốc chữa trị bệnh gout thể thấp nhiệt nặng như sưng tấy , đau nhiều:
Nguyên liệu:
Gia dây kim ngân 40 – 50 g
Thổ phục linh
Ý dĩ ( tăng để trừ thấp )
Hoặc gia thuốc hoạt huyết: Đương quy , đan sâm , trạch lan , đào nhân , hồng hoa , tằm sa để hóa ứ chỉ thống.
Trường hợp có biểu chứng thì gia Các vị quế chi , độc hoạt , tế tân để giải biểu , tán hàn , chỉ thống.
Bài thuốc chữa trị bệnh gout thể mạn tính:
Biểu hiện nhiều khớp sưng đau , kéo dài , co duỗi khó , khớp sưng to , nóng , đỏ không rõ ràng nhưng đau nhiều , dị hình , kèm tê dại , da tím , sạm đen. Khi chườm nóng , bệnh nhân thấy sảng khoái , mạch trầm huyền hoặc khẩn , lưỡi nhợt , rêu trắng , là triệu chứng của hàn thấp , ứ trệ.
Cách điều trị:
Chữa bệnh cần khu hàn , thông lạc , trừ thấp , chỉ thống.
Bài thuốc:
Nguyên liệu: Dùng chế ô đầu 4 – 5 g , tế tân 4 – 5 g ( sắc trước ) , toàn quy 12 g , xích thược 12 g , uy linh tiên 10 g , thổ phục linh 16 g , tỳ giải 12 g , ý dĩ nhân 20 g , mộc thông 10 g , quế chi 4 – 6 g.
Cách dùng: sắc uống ngày 1 thang chia 2 – 3 lần.
Trường hợp sưng đau nhiều , cứng khớp , mạch hoãn hoạt , rêu lưỡi trắng bẩn dày , là triệu chứng của đàm trọc ứ trệ thì gia Các vị như chích cương tàm , xuyên sơn giáp , hy thiêm thảo , hải đồng bì , để tăng hiệu quả hoạt lạc , ngoại trừ đàm. Đau nhiều do huyết ứ , gây đau như bị dao đâm , mạch sáp , lưỡi tím bầm gia Các ngài con rết , toàn yết , sao diên hồ sách để hoạt huyết , chỉ thống.
Trường hợp thận dương hư biểu lộ liệt dương , đau mỏi lưng gối , thủ túc lạnh , sợ lạnh , lưỡi bệu , mạch trầm , hoãn vô lực thì gia Các vị như bổ cốt chỉ , nhục thung dung , cốt toái bổ để bổ thận , kiện cốt , định thống. Có triệu chứng huyết khí hư gia Các vị hoàng kỳ , đương quy , nhân sâm , bạch truật…