Colchicin: Dùng một mình hoặc kết hợp với các chất kháng viêm để làm giảm triệu chứng, phòng ngừa các hiện tượng viêm tái phát.
Thuốc không làm hạ được acid uric trong máu nên không ngăn được các biến chứng thận và khớp.
Allopurinol: Enzym xanthin oxydase xúc tác sự tổng hợp acid uric. Allopurinol ức chế enzym này, do đó làm giảm acid uric niệu và acid uric máu. Sau khi dùng, thuốc làm giảm acid uric - máu trong vòng 24-48 giờ. Dùng hàng ngày, thuốc sẽ làm giảm tối đa acid máu trong 2 tuần. Ngưng dùng thuốc, acid uric - máu trở lại trị số trước đó trong vòng 7-10 ngày. Nên dùng allopurinol để hạ acid uric - máu xuống mức an toàn dưới 430 micromol/l (tương đương với 70 mg/lít) nhằm ngăn chặn sự lắng đọng urat, tránh hoặc làm chậm sự xuất hiện bệnh thận.
Ngoài allopurinol, có thể dùng vài loại thuốc khác như desuric, benemid nhằm đào thải acid uric qua đường tiểu. Tất nhiên, các thuốc này không có tác dụng chủ động như allopurinol.
Nên dùng kết hợp cả hai loại thuốc, không dùng một loại đơn lẻ. Lúc đầu, phải dùng colchicin để chữa các triệu chứng đau. Ngay lúc đau, không được dùng allopurinol... Nhưng sau đó, khi muốn làm hạ acid uric - máu, trong hai hay ba tháng đầu trị liệu phải dùng kết hợp colchicin với allopurinol nhằm tránh khởi phát cơn cấp tính.
Cần thận trọng khi dùng colchicin cho người già, yếu, phụ nữ có thai, cho con bú. Không được dùng cho người có bệnh dạ dày, bệnh đường ruột, bệnh thận, gan hay tim trầm trọng và người loạn thể tạng máu. Thuốc có thể có tác dụng ngược lên quá trình sản sinh tinh trùng. Nếu dùng dài ngày, cần làm xét nghiệm đếm máu định kỳ. Khi có cơn đau cấp tính đầu tiên, dùng 1-1,2 mg, sau cứ mỗi 2-3 giờ thì dùng 0,5-0,6 mg. Nếu có khó chịu ở dạ dày, ruột hay tiêu chảy, buồn nôn thì ngưng thuốc 3 ngày, sau đó dùng lại.
Chỉ dùng allopurinol khi sự bài tiết acid uric niệu vượt quá 800 mg ở nam hay 750 mg ở nữ. Trong quá trình điều trị, phải kiểm tra acid uric máu và urat niệu định kỳ. Ngưng dùng allopurinol nếu xảy ra phát ban. Liều thông thường: Bệnh nhẹ mỗi ngày là 200-300 mg, bệnh nặng 400-600 mg. Khởi đầu dùng mỗi ngày 100 mg, gia tăng từng nấc một, nhưng mỗi liều không quá 300 mg và mỗi ngày không quá 800 mg.
Do chưa biết rõ vai trò của mỗi thuốc và thuốc đắt nên người bị bệnh gút thường chỉ dùng colchicin đơn độc hoặc dùng không đủ liệu trình để đưa acid uric - máu về ngưỡng an toàn, khiến bệnh dễ tái phát.
Ds Bùi Văn Uy - Viện Gút Hà Nội